SEO, internet kullanımının ve internet sitelerinin çok ciddi bir artış göstermesi ile beraber, her geçen gün daha da detaylı bir hale geliyor. Öyle ki SEO çalışmalarında dahi yapılan çeşitlilik, belli dönemlerde artmaya başladı. Elbette ki modern SEO ile birlikte, internet sitelerinden beklenen içerik kalitesinin yanı sıra; kullanıcı deneyimi ve web altyapısı detayları da büyük bir önem kazandı.
Bu doğrultuda modern internet siteleri, kurulumundan itibaren arama motorlarının beklentilerini karşılamak adına kodlama düzeyinde iyileştirmelere gidiyor. Bu durum için en büyük örnekler ise schema uyumluluğu ve JavaScript kullanımı oluyor.
Modern internet sitesi anlayışı ile beraber de JavaScript ve SEO ilişkisine dair çalışmalar kendini gösteriyor. Peki, JavaScript ve SEO ilişkisi, hangi temellere dayanmaktadır?
JavaScript nedir?
Bu konuda öncelikli olarak JavaScript konusunda bilgi vermekte fayda var. Modern bir internet sitesinin meydana gelebilmesi için, üç farklı ana eleman bulunmaktadır. Bunlar; HTML, CSS ve elbette ki JavaScript yazılım dilleridir.
Bu üç ana başlık içerisindeki JavaScript, etkileşim ve dinamik web’in temel bileşenidir. JavaScript, HTML kodlarının içerisinde yer alır ve birçok farklı fonksiyonu yerine getirmek için çokça kullanılan bir dildir. jQuery, AngularJS, ReactJS ve EmberJS gibi kütüphaneleri ve framework’leri içerir.
HTML web sitesinin temeli, CSS web sitesinin sunumu ve görselliği, JavaScript ise web sitesinin dinamizmi, ek bileşenleri ve fonksiyonlarıdır. Dolayısıyla hem kullanıcı deneyimi hem de Google gibi arama motorları için önemli bir konuma sahiptir.
JavaScript SEO için neden önemlidir?
Genel anlamda web sitesinin yapısı ve JavaScript konularına değindikten sonra, SEO ile nasıl bir ilişkiye sahip olduğuna geçiş yapılabilir. Öncelikle söylemek gerekiyor ki JavaScript kullanımı, arama motoru optimizasyonu için meşakkatli bir süreçtir. Zira arama motorlarının web sitelerini en iyi şekilde taraması önemlidir. JavaScript kullanımında ise bu noktada zorlu bir süreç kendini gösterebilir.
İnternet sitelerinde JavaScript kullanımı adına, dikkat edilmesi gereken üç temel unsur vardır: Taranabilirlik, kazanım sağlamak ve site gecikmesi! Bu üç başlık altında, JavaScript kullanırken SEO çalışmalarını olumsuz etkileyecek faktörlere değinmek, en doğru yaklaşım olacaktır.
JavaScript kullanırken taranabilirlik konusunu es geçmeyin!
Arama motorlarının site tarama yazılımları, URL üzerinden içerik analizleri yapmaktadır. Bu taramalar da sitenin kodları ve kodlar içerisinde yer alan metinler ve görsel içerikler üzerinden gerçekleştirilir.
Google gibi arama motorları, hem içerik hem de kodlardan yola çıkarak kullanıcı deneyimi konusunda çıkarımda bulunur ve web sitesini derecelendirir. Kimi durumlarda yazılım ekibi, çeşitli sebeplerden dolayı JavaScript kodlarının tarama iznini, arama motoru botlarına açık bırakmaz. Dolayısıyla da arama motorları JavaScript kodlarına erişemez.
Her ne kadar ilk etapta sitenin taranması için iyi bir seçimmiş gibi görünse de aslında Google ve Baidu gibi arama motorları için negatif etkiler oluşturabilir. En nihayetinde JavaScript ile kullanıcı deneyimini artırmak amaçlanır. Arama motorları bu kodlara erişemez ise, sitede olması gereken şeylerin eksik olduğunu düşünür ve sitenin derecesine eksi puan olarak ekler. Dolayısıyla JavaScript kodlarını, hiçbir koşulda arama motorlarından gizlemeye çalışmamak gerekir.
JavaScript kodu kullanırken, temel URL yapısını etkileyen çalışmalardan uzak durmak gerekir. Google arama motoru, URL üzerinden tarama yapar ve URL yapısı, hemen hemen tüm arama motorları için büyük bir öneme sahiptir. JavaScript ve SEO ilişkisi için URL yapılarını, olması gerektiği gibi tuttuğunuzdan emin olun.
JS kodları, web sitesine kazandırdığı ek fonksiyonlardan ötürü, URL yapısına ekleme yapabilir. Hashbang (#!) ve Lone Hash (#) ifadelerinin URL yapısında yer alması, arama motoru taramalarında kimi zaman taranamayan sayfalar olarak ortaya çıkar. Bu kullanımların da önüne geçilmelidir.
Arama motoru botlarından kazanım elde edin!
Arama motorları, site tarama sırasında kullanıcı deneyimini en iyi şekilde anlamak adına, DOM oluşturmak için “headless browsing” gerçekleştirir. Google, kimi JavaScript kodlarını işleyebilir ve HTML yerine DOM kullanır. Belli durumlarda ise JavaScript kodlarını idrak etmekte zorluk yaşar.
Bu noktada ek bir paragraf ile DOM ve headless browsing kavramlarını açıklamak gerekiyor. DOM yani Document Object Model, Google’ın web sayfalarını analiz etmek ve anlamak için kullandığı bir yöntemdir. DOM, sayfayı oluşturmak için HTML erişimi alındıktan sonra, tarayıcının siteyi görüntülemek için takip edeceği adımlardır. SEO uzmanları tarafından iyi bir şekilde analiz edilmelidir. Zira arama motorlarının botları, bu adımları takip eder.
Headless browsing kavramı ise, kullanıcı arayüzü olamadan siteye erişmek anlamına gelir. Google ve Baidu arama motorları için önemli bir yere sahiptir. Kullanıcı deneyimi ve içerik ayrımını yapmak için tercih edilir.
JavaScript taraması yapan bir arama motoru botuna en iyi cevabı vermek için, dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır.
Daha önce JavaScript kullanımlarının, yoğun olarak kullanıcı odaklı ek fonksiyonlar oluşturmak adına düzenlendiği belirtilmişti. Lakin Google’ın botları, ne yazık ki bir kullanıcı gibi davranmaz ve beklenen aksiyonları yerine getirmez. Dolayısıyla tarama sırasında UX deneyiminin düşük olduğu izlenimini botlara yansıtmamak için, bazı özel önlemler almak gerekir.
JavaScript kodları, kimi durumlarda sitede en geç yüklenen kısımlardandır. 5 saniyeden daha fazla süren yüklenme süreleri, arama motorları için iyi bir izlenim oluşturmaz ve tarama göz ardı edilir.
Bunun önlemi olarak, kodların çok sade bir şekilde hazırlanması ve neredeyse tüm internet tarayıcıları üzerinde render edilebiliyor olması gerekmektedir. Ek olarak dışarıdan çağırılan JS kodları, çok ciddi bir süre kaybı meydana getirir. Bunu önlemek için de kullanılan JS kodları, mutlak suretle sitenin bünyesinde yer almalı, dışarıdan JS çağırımı yapılmamalıdır. Bu noktada Google’ın sunduğu site hız test araçlarından faydalanmak iyi bir test süreci olacaktır.
JavaScript kodlarının taranabildiğini test edin!
Google tarafından sunulan Page Speed Insights Tool başta olmak üzere, Web Page Test ve Catch Point gibi uygulamalar, sitede yer alan JS kodlarının taranabilirliğini de kontrol eder. Bazı durumlarda JS taramalarında “render-blocking” hataları ile karşılaşmak mümkün olabilir. Bu sorunu önlemek için bazı yöntemler vardır.
JavaScript kodlarının HTML kapsamında olduğunu kontrol etmek, ilk başvurulması gereken sorun çözme yöntemidir.
Öte taraftan eşzamanlı olmayan JS kontrolü yapmak gerekir ve çözüm olarak “async” etiketi eklenmelidir.
< script src=”my.js” >
< script async src=”my.js” >
Verimliliği artırmak ve JavaScript taramalarındaki sorunlarla başa çıkmak için, HTML kapsamındaki JS yerleşimleri, satır sonlarına doğru kaydırılabilir. Bu uygulama, hem verimliliğe etki eder hem de bazı durumlarda tarama sorunlarını ortadan kaldırabilir.
Site gecikmelerinin önüne geçin!
Web tarayıcısı HTML kodlarını taramaya başladığında ve DOM oluşturduğunda, temel olarak web sitesini görüntülemeye başlamış olur. Ancak, HTML kodlarının üst bölümünde çok fazla render gerektiren içerik varsa, tarayıcı ilk olarak bu render’ları yapmak isteyecektir. Bu durum da sitenin bir süre boş görünmesine sebep olur ve arama motorları botları tarafından hoş karşılanmaz.
JavaScript kodlarının gereksiz şekilde üst bölümde kullanılması da bu duruma en çok sebep olan detaylar arasında yer almaktadır. Dolayısıyla sıralı işleme konusunda önlemler almak gerekir.
Son olarak belirtmek gerekirse, profesyonel SEO sadece içerik ve site dışı çalışmalardan çok daha fazlasını gerektiren bir konum kazandı. Arama motorlarının sıralandırması gereken sitelerin ve içeriklerin çokluğu, kriterlerde de büyük bir artış yaşattı. Artık arama motorları, bir web sitesinin içeriği ve referansları kadar, yazılım detayları ile de ilgilenmeye başladı. Dolayısıyla altyapıdaki hatalar, doğrudan SEO çalışmaları üzerinde etki gösterir hale geldi.
Nitekim site yöneticileri tarafından diğer tüm etmenler kadar, sitenin yazılımsal boyutu da göz ardı edilmemesi gerekenler listesinde üst sıralara çıkmış oldu.
