Dwell time, arama motorlarından gelen kullanıcıların, yeniden SERP yani arama motoru sonuçları sayfasına dönmeden önce geçirdiği süre anlamına gelmektedir. Her ne kadar tamamıyla aynı anlama gelmese de ortalama oturum süresi olarak da değerlendirilebilecek olan dwell time, Google Analytics üzerinden de kitleye genel bakış alanından görülebilir. Arama motorları tarafından da hem ilgili web sitelerinin durumu hem de kendi algoritmaları için dikkate alınan bir ölçüm birimidir.
Dwell time nedir?
Bekleme ya da sayfada kalma süresi olarak da açıklanabilen dwell time, bir kullanıcının arama sonucuna tıkladıktan sonra ulaştığı içerik sayfasında, yeniden SERP yani arama motoru sonuçları sayfasına dönmeden önce geçirdiği toplam vakit olarak açıklanabilir.
Aynı sayfa üzerinde geçirilen vakit için kullanılan bu tabir, internet sitesi ve arama motoru arasındaki geçişlerden meydana gelmektedir ve ortalama oturum süresi veya hemen çıkma oranı metrikleri ile benzerlik gösterir.
Dwell time için optimum oran bulunuyor mu?
Dwell time’ın ölçülebilirliği konusundaki detaylara geçmeden önce belirtmek gerekiyor ki şu an için somut olarak ideal bir oran bulunmamaktadır. Bunun sebebi ise internet ekosisteminin her geçen gün çok ciddi bir oranda büyüme göstermesi ve kullanıcı aramalarındaki geri dönüşlerin net olarak değerlendirilememesidir.
Yayınlanan haberlerin ve blog yazılarının niteliğine ve uzunluğuna göre değişiklik gösteren dwell time süreleri, kullanıcı davranışlarına göre çok farklı seviyelere ulaşabilir. Bu konudaki en iyi değerleri Google, Yandex ve Bing gibi arama motorları analiz edebilir. Ancak ne yazık ki bu optimum değerler, her başlık için spesifik olarak derecelendirildiği için site yöneticileri ile henüz paylaşılmıyor. Bu bağlamda en ideal değerleri yakalayabilmek adına, Google Analytics, Yandex.Metrica ya da Jetpack gibi analiz araçları üzerinden detaylı inceleme yapmak gerekiyor.
Dwell time Google Analytics ile ölçülebilir mi?
Şu an için dwell time yani bekleme süresi olarak açıklanabilecek oran, Google Analytics üzerinden net olarak görüntülenemiyor. Bu uygulamanın ilerleyen dönemlerde Google tarafından ekleneceği söylensen de henüz bu konuda bir gelişme kaydedilmiş değil. Lakin alternatif yolları kullanarak bekleme süresi üzerinde ölçümleme yapılması, Analytics aracı ile mümkün olmaktadır. Keza Jetpack ya da Yandex.Metrica tarafında da benzer yollar izlenerek, somut raporlar edinmek mümkündür.
Öncelikle SERP tarafından gelen kullanıcıların, ulaştıkları sayfalardaki davranışlarını çok iyi analiz etmek gerektiğini belirtelim. Ulaştığı sayfayı hemen terk eden veya farklı sayfaya geçiş yapan kullanıcılar, bekleme süresi tarafındaki oranı da kötü etkilemektedir.
Bu konudaki en iyi analiz süreci, ortalama oturum süresini ve hemen çıkma oranlarını takip etmekten geçer. Bunun için ilk olarak, Google Analytics’e giriş yapılmalı ve sol kolonda yer alan “Kitle” sekmesi altındaki “Genel Bakış” bölümüne geçilmelidir.
Bu bölümde karşılaşılan toplu veriyi tarih aralığına indirgemek için, sağ üst bölümde yer alan tarih ayarlaması yapılmalıdır ve sonrasında sunulan ortalama oturum süresi ve hemen çıkma oranı gibi detaylar, düzenli olarak takip edilmelidir.
Ortalama oturum süresi ve hemen çıkma oranı yani bounce rate, dwell time ile de doğrudan ilişkilidir. Bunlara ek olarak Google’ın web sitelerini derecelendirdiği sistemi üzerindeki sonuçlara, olumlu veya olumsuz anlamda etki eder. Genel ortalama metriklerinde daha çok, giriş sayfaları ve çıkış sayfaları üzerinden analizler gerçekleştirmek gerekir. Zira dwell time, doğrudan SERP tarafından elde edilen açılış sayfalarındaki kullanıcı davranışları üzerine kurulu bir sistemdir.
Google Analytics üzerindeki sol kolondan “Davranış” bölümü altındaki “Açılış Sayfaları” ve “Çıkış Sayfaları” sekmelerine geçiş yapılmalıdır. Bu alanlar dwell time’ın daha doğru analiz edilmesine imkan sağlar.
Her iki sayfanın da detayları arasında, URL bazlı olarak kullanıcı davranışları yansıtılmaktadır. Bu bölümlerdeki en önemli bilgi, hemen çıkma oranı ve ortalama oturum süreleridir. Bu sayfaları “SERP ile gelen kullanıcılar” seviyesine indirgeyerek, dwell time yani bekleme süresi analizi için en doğru yaklaşım getirilebilir.
Bu süreleri değerlendirmek için her internet sitesinin kendine göre farklı kriterleri olmalıdır. Zira SERP tarafından gelen kullanıcıların açılış sayfalarındaki içerikler, her site için farklılık gösterir. Bunun için basit bir orantı kurmak adına her sayfada yer alan içeriğin uzunluğu dikkate alınmalıdır. Sayfadaki yazı ile orantılı olan bir ortalama oturum süresi, iyi bir derecelendirme sistemi halini alacaktır. Video veya görsel içeriklerdeki sayfaların dereceleri de bu doğrultuda oluşturulabilir.
Bunlara ek olarak yerli veya yabancı kimi internet siteleri, haberleri veya blog yazıları için okuma süresi hesaplama aracı geliştirmektedir. Bu araçlar, kullanıcı deneyimini artırmakla beraber doğrudan bekleme süresi ile ilgilidir.
Dwell time SEO kriteri midir?
İlk olarak belirtmek gerekirse Google ve Yahoo arama motorlarının, dwell time yani bekleme süresi konusunda çalışmalar yaptığı dile getirilmektedir. Ancak hem Google hem de Yahoo tarafından bu konunun sıralama kriteri olup olmadığı açık olarak belirtilmez.
Google, gayrı resmi olarak 250’den fazla sıralama kriterine sahiptir. Keza bu kriterlerden büyük bir çoğunluğu da resmi olarak açıklanmaz. Genel olarak SEO uzmanları tarafından yapılan analizler ve testler ile ortaya çıkartılır. Nitekim benzer bir durum, dwell time konusunda da kendini gösterir. Her ne kadar resmi olarak açıklanmasa da diğer maddelerde olduğu gibi bu konu da, yapılan analizler ve testler ile ortaya çıkartılmıştır.
Yapılan analizlerde birbirine çok yakın olan internet sitelerinin benzer içeriklerinde, bekleme süresinin etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Google ve Yahoo tarafında yapılan bu gözlem, çok büyük bir fark oluşturmasa da otoriter siteler arasında kimi zaman geçerli olmaktadır. Yandex ve Weibu tarafında ise henüz somut bir örnek elde edilmemiştir. Lakin özellikle Yandex’in Google ile olan rekabetinden dolayı, dwell time konusunda da çalışmalar yapmaya başladığı aktarılmaktadır.
Temel olarak Google’ın sıralama konusunda dwell time’ı dikkate aldığını söylemek yanlış olmayacaktır. Üstelik dwell time’ın, arama motorlarının kendi algoritmalarını test etmek için kullanılan bir yöntem olduğunu söyleyen SEO uzmanları da bulunmaktadır. Yani hem sitenin SEO durumu hem de Google’ın kendi algoritmalarını sorgulamak için bekleme süresi dikkate alınmaktadır.
Google dwell time ölçümünü nasıl yapıyor?
Bir örnekle devam edelim ve Google üzerinden yapılan bir “SEO” araması ile birlikte ulaşılan internet sayfasında, yaklaşık 1000 kelimelik bir içerik ile karşılaşıldığını düşünelim. Bu senaryoya daha önce Google ile hiçbir kullanıcının SEO kelimesinde arama yapmadığını da ekleyelim. Kullanıcı bu sayfaya erişim sağladıktan sonra, yeniden SERP tarafına geçiş yapmadan önce sadece 3 saniye geçirsin. Bu durumda Google, SEO kelimesi için 1000 kelimelik bir içerik bile olsa kullanıcı için 3 saniye gerektiğini düşünür.
Söz konusu bu kullanıcı, SERP sayfasından başka bir siteye girer ve 300 kelimelik bir SEO içeriğinde 10 saniyeden fazla zaman geçirirse, Google’ın düşüncesinde bir değişiklik olur. 1000 kelimelik içerikte 3 saniye geçiren kullanıcının, başka bir sitenin 300 kelimelik içeriğinde 10 saniye geçirmesi, Google’ın SEO kelimesi ile 1000 kelimelik içeriğin ilişkili olmadığını düşünmesine neden olur.
Bu işlemin Google tarafından milyarlarca sayfa ve kullanıcı ile analiz edildiği ve dwell time konusunda optimum değerlere ulaşıldığı düşünüldüğünde, bekleme süresinin ciddi bir sıralama kriteri haline gelmesi işten bile değildir. Elbette ki birçok defa SERP tarafından gelen kullanıcılar, kısa içeriklerle de karşılaşıp kısa sürede siteden çıkabilir. Lakin bu süreçler Google ve diğer arama motorları tarafından ciddi büyüklükte bir veri üzerinden analiz edildiği için, göz ardı edilme ihtimali ortaya çıkar.
Google ve Yahoo tarafındaki bu dwell time SEO kriteri düşüncesinin varlığını bir yana koyarsak, ne kadar güçlü bir kriter olduğu konusunda ciddi tartışmalar bulunmaktadır. Birçok uzman tarafından bu konunun sıralama kriterleri arasında yer aldığı, ancak güçlü bir kriter olmadığı söylenmektedir. Nitekim yapılan analizler de bu durumu desteklemektedir.
Sayfa otoritesi üzerinde daha etkili olduğu ifade edilen dwell time‘ın ölçümünü yapmak, oldukça zordur. Bu nedenle kimi zaman bu kriterin göz ardı edilmesi, SEO açısında çok büyük bir sorun teşkil etmez. Zira Google’ın veya Yahoo’nun, yazılı içerikler için hesapladığı anahtar kelime-optimum dwell time süresi oranına ulaşmak mümkün değildir. Etkisi de hesaba katılarak, dwell time’ın SEO kriteri olduğu ama güçlü bir etki oluşturmadığı yorumu yapılır.
İlerleyen dönemlerde içerik kalitesinin en büyük SEO kriteri olmasının daha bariz sonuçlar göstermesi, dwell time çalışmalarının da göz ardı edilmesinin doğru olmadığı kanaatlerinin artmasına vesile olacaktır.